Hợp nhất buồng tử cung bị chia đôi 30 năm

Chị Hoa, 30 tuổi, kết hôn đã 7 năm nhưng chưa có con. Sau một lần chuyển phôi thất bại, vợ chồng chị tìm đến Trung tâm Hỗ trợ sinh sản BVĐK Tâm Anh thăm khám. Qua chụp MRI, bác sĩ phát hiện tử cung chị Hoa có vách ngăn tử cung hoàn toàn dài 40 mm, dày 18 mm, đi từ đáy tử cung đến tận cổ tử cung, chia tử cung làm 2 buồng riêng biệt.

BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi – Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP HCM cho biết, tử cung có vách ngăn là dị tật bẩm sinh gây biến dạng tử cung. Trong tử cung xuất hiện vách ngăn khiến lòng tử cung bị hẹp. Vách ngăn là một mô xơ không có nhiều nguồn cung cấp máu, nên nếu trứng được thụ tinh làm tổ ở vách ngăn thì thai nhi sẽ ít có cơ hội phát triển bình thường vì không có đủ nguồn dinh dưỡng để phát triển. Do đó, ngay cả khi thụ thai thành công vẫn có nguy cơ sảy thai. Nếu đậu thai qua được 3 tháng, thai phụ sẽ có nguy cơ sinh non do vách ngăn quá dày, buồng tử cung trở nên chật chội, thai bị đẩy ra ngoài.

Theo một số báo cáo, có khoảng 0,1-3,2% phụ nữ bị bất thường ở tử cung, trong đó tử cung có vách ngăn là loại dị dạng thường gặp nhất, chiếm tỷ lệ 40%. BVĐK Tâm Anh TP HCM đã thực hiện nhiều ca phẫu thuật cắt vách ngăn lòng tử cung, tuy nhiên phần lớn các trường hợp vách ngăn nhỏ dạng không hoàn toàn, khoảng chừng 2 cm, chiếm ⅓ -1/2 tử cung, không gây khó cho phẫu thuật viên.

“Trường hợp chị Hoa có vách ngăn chạy dài, bờ dày, sâu, hiếm gặp trong 40 năm làm bác sĩ sản phụ khoa”, bác sĩ Mỹ Nhi chia sẻ.

Bác sĩ quyết định phẫu thuật nội soi buồng tử cung can thiệp cho chị Hoa để sửa chữa “sai lầm của tạo hóa”. Chị Hoa được đưa dụng cụ qua ngả âm đạo cắt bỏ toàn bộ vách ngăn để mở rộng buồng tử cung. Cắt vách ngăn hoàn toàn trong buồng tử cung được phân loại là phẫu thuật có độ khó cao, vì thực hiện trong phẫu trường chật hẹp trong khi vách ngăn quá lớn và quá dài, yêu cầu cần có phẫu thuật viên giàu kinh nghiệm và dụng cụ phù hợp. “Ê kíp phẫu thuật tiên lượng nếu phẫu thuật lần một chưa thể cắt hết vách ngăn thì 4-6 tuần sau người bệnh có thể tiếp tục ca phẫu thuật cắt trọn bộ vách ngăn nhằm đảm bảo sức khỏe, an toàn”, ThS.BS Ngô Thị Bình Lụa – Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP HCM, chia sẻ.

Phẫu thuật trong buồng tử cung đi từ ngả âm đạo, bác sĩ thao tác tỉ mỉ, thận trọng để tránh đi lệch đường, làm lủng tử cung, hoặc thời gian phẫu thuật lâu gây chảy máu, các tai biến khác liên quan cần phải dừng phẫu thuật. Để tiết giảm chi phí cho người bệnh hiếm muộn, bác sĩ Mỹ Nhi đã cố gắng kiên trì cắt vách ngăn tử cung. Khi tiến hành cắt thông ⅓ dưới, vách ngăn phía trên không gây khó cho phẫu thuật viên. Chỉ sau 45 phút phẫu thuật, vách ngăn chia đôi tử cung đã được tháo gỡ hoàn toàn.

Người bệnh được cắt toàn bộ vách ngăn, buồng tử cung thông thoáng, nhân đôi diện tích, trả lại cấu trúc giải phẫu học như bình thường. Với buồng tử cung rộng rãi, chị Hoa vẫn có cơ hội mang thai tự nhiên, nhưng vì kết quả khám hiếm muộn cả 2 vợ chồng đều bất thường nên họ đã được tạo phôi, trữ đông chờ chuyển phôi tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản BVĐK Tâm Anh TP HCM sau khi buồng tử cung chị Hoa ổn định.

Sau phẫu thuật, chị Hoa điều trị nội tiết tăng cường để phủ đầy niêm mạc ở dải bờ vách ngăn bị cắt bỏ. Khoảng 4 tuần sau phẫu thuật, chị tiếp tục được nội soi qua ngả âm đạo đánh giá buồng tử cung để kiểm tra nguy cơ tử cung có bị dính vết cắt hay không. Nếu mọi thứ suôn sẻ, không dính thì người bệnh có thể chuyển phôi sau 6 tuần phẫu thuật.

Tử cung có vách ngăn có thể được phát hiện qua siêu âm 3D, 4D, MRI, trong một số trường hợp tử cung có vách ngăn có thể bị che dấu không phát hiện được nếu siêu âm trong thời điểm người bệnh có nội mạc tử cung dày, hoặc trong lòng tử cung có máu kinh, có nhiều nhân xơ tử cung, các hình ảnh này có thể sai lệch. Phần lớn trường hợp phát hiện tử cung có vách ngăn do chậm con, sẩy thai nhiều lần, hoặc sinh non. Điều trị tử cung có vách ngăn chỉ được thực hiện trước hoặc sau thai kỳ và phương pháp chủ yếu là phẫu thuật nội soi để cắt vách ngăn, tạo hình tử cung.

Bác sĩ Bình Lụa khuyến cáo, phụ nữ nên đi khám sức khỏe tiền hôn nhân, kiểm tra cơ quan sinh sản. Trường hợp khám phát hiện tử cung có vách ngăn bác sĩ sẽ có những đánh giá xem xét vách ngăn này có thực sự cần can thiệp để có thai hay không.

Thực tế nhiều trường hợp tử cung có vách ngăn nhưng chỉ 2 cm ở vùng đáy tử cung vẫn mang thai, sinh con bình thường. Tuy nhiên, sản phụ phải thăm khám, theo dõi thai nghiêm ngặt phòng biến chứng nguy hiểm. Do khoảng không gian nhỏ hẹp trong tử cung bị chia cắt, thai nhi có thể bị cản trở khi quay đầu, dẫn đến ngôi thai không thuận. Ngoài ra, tử cung có vách ngăn cũng có thể khiến mẹ bị vỡ ối sớm, sinh non ở giai đoạn cuối thai kỳ.

Tuệ Diễm